Từ ngày 1/7/2025, Luật Cư trú sửa đổi chính thức có hiệu lực với hàng loạt thay đổi liên quan đến việc đăng ký thường trú, tạm trú và quản lý cư trú bằng dữ liệu điện tử. Người dân cần chủ động cập nhật thông tin để tránh vi phạm và bị xử phạt hành chính.
Tạm biệt sổ hộ khẩu giấy: Quản lý cư trú chuyển sang số hóa hoàn toàn
Từ 1/7/2025, việc sử dụng sổ hộ khẩu giấy sẽ chính thức hết hiệu lực, theo quy định tại khoản 3, Điều 38 của Luật Cư trú 2020. Thay vào đó, cơ quan quản lý sẽ sử dụng mã định danh cá nhân và dữ liệu điện tử để thay thế hoàn toàn việc quản lý cư trú truyền thống.
Theo đó, các hoạt động liên quan đến thường trú, tạm trú, xác nhận cư trú… sẽ được thực hiện và tra cứu trên Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư hoặc qua ứng dụng VNeID.
Người dân cần chủ động cập nhật thông tin để tránh vi phạm và bị xử phạt hành chính.
Những ai cần cập nhật thông tin hộ khẩu từ 1/7/2025?
1. Chuyển chỗ ở nhưng chưa khai báo thường trú/tạm trú
Người dân chuyển nơi ở đến địa bàn khác quá thời hạn 12 tháng nhưng chưa thực hiện đăng ký tạm trú/thường trú sẽ bị xử phạt theo quy định.
2. Thay đổi thông tin cá nhân nhưng không cập nhật
Nếu bạn thay đổi số CMND sang CCCD, đổi tên, giới tính, quê quán hoặc địa chỉ hành chính mà không cập nhật kịp thời, hệ thống sẽ không đồng bộ, dẫn đến nguy cơ không được xác minh khi thực hiện các thủ tục hành chính.
3. Địa phương thay đổi địa giới hành chính
Một số địa phương có thay đổi phường/xã, đường phố… cũng yêu cầu người dân cập nhật lại thông tin hộ khẩu điện tử để đảm bảo khớp dữ liệu.
Không cập nhật hộ khẩu, có thể bị phạt đến 4 triệu đồng
Căn cứ theo Nghị định 144/2021/NĐ-CP, người không thực hiện đúng các quy định về cư trú sẽ bị xử phạt hành chính như sau:
Ngoài ra, người vi phạm có thể bị buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu, xóa đăng ký cư trú hoặc thậm chí hủy thủ tục hành chính có liên quan nếu thông tin không trùng khớp.
Cách kiểm tra và cập nhật hộ khẩu online dễ dàng
Người dân có thể tự tra cứu thông tin cư trú qua các hình thức:
1. Qua ứng dụng VNeID
– Đăng nhập tài khoản định danh mức độ 2.
– Chọn mục “Cư trú” để kiểm tra thông tin.
– Nếu phát hiện sai lệch, có thể gửi yêu cầu điều chỉnh trực tiếp trên ứng dụng.
2. Qua cơ quan công an cấp xã/phường
– Mang theo CCCD gắn chip + các giấy tờ liên quan nếu có thay đổi (giấy khai sinh, giấy đăng ký kết hôn…).
– Cơ quan công an sẽ nhập dữ liệu và đồng bộ lên hệ thống quốc gia.
Lưu ý: Thời gian xử lý thông thường trong 5 – 7 ngày làm việc. Một số trường hợp cần xác minh có thể kéo dài hơn.
Trong kỷ nguyên số hóa hành chính, sổ hộ khẩu tuy không còn là “cuốn sổ quyền lực” như xưa, nhưng thông tin hộ khẩu vẫn là điều kiện tiên quyết để thực hiện các giao dịch pháp lý như: vay vốn, chuyển nhượng đất đai, đi học, khám chữa bệnh…
Bảo An
