Theo các mô hình dự báo bão ngày 16.12, đây là cơn bão mạnh nhất tại Bắc Đại Tây Dương kể từ đầu mùa đông, với áp suất trung tâm có thể giảm xuống ngưỡng cực thấp trong thời gian rất ngắn.

Nguyên nhân trực tiếp đến từ sự gián đoạn và tách đôi của xoáy cực ở Bắc bán cầu. Hiện tượng này đã đẩy các đợt không khí lạnh Bắc Cực từ Canada và miền đông Bắc Mỹ tràn mạnh ra Đại Tây Dương, tạo điều kiện lý tưởng cho sự hình thành của một xoáy thuận có cường độ đặc biệt lớn.

Cơn bão bắt đầu phát triển ngoài khơi bờ đông Bắc Mỹ, sau đó di chuyển nhanh về phía đông bắc, áp sát khu vực Newfoundland (Canada). Trong quá trình này, áp suất trung tâm của hệ thống giảm cực nhanh, vượt xa ngưỡng tiêu chuẩn để được xếp loại là “bão bom” – thuật ngữ chỉ các xoáy thuận mà áp suất trung tâm giảm hơn 24 mbar trong vòng 24 giờ.

Các trạm khí tượng tại Newfoundland ghi nhận áp suất giảm với tốc độ hơn 5 mbar mỗi giờ trong nhiều thời điểm, cho thấy quá trình “bom hóa” đang diễn ra dữ dội. Hình ảnh vệ tinh cho thấy cấu trúc xoáy thuận rõ nét và điển hình của một cơn bão đang tăng cường cực nhanh, với các dải mây cuộn chặt quanh tâm thấp.

Không khí lạnh tràn mạnh từ đông bắc Mỹ và miền đông Canada xuống vùng biển ấm hơn của Đại Tây Dương đã tạo ra sự tương phản nhiệt độ lớn – yếu tố then chốt khiến cơn bão tiếp tục mạnh lên.

Theo các phân tích khí quyển, lõi lạnh ở tầng cao đóng vai trò như “động cơ” hút năng lượng từ đại dương, làm áp suất tiếp tục giảm sâu và trường gió mở rộng nhanh chóng.

Trong đêm và rạng sáng 16.12, gió mạnh và điều kiện bão tuyết cục bộ đã xuất hiện tại Newfoundland. Các mô hình dự báo cho thấy gió giật đạt cường độ tương đương bão cấp cao, thậm chí tiệm cận cấp bão nhiệt đới ở một số khu vực trên đại dương, với nguy cơ xuất hiện “sting jet” – dải gió cực mạnh hình thành ở phía sau tâm bão.

Dự kiến đến tối, cơn bão đạt cường độ đỉnh, khi tâm thấp di chuyển về phía nam Greenland và trở thành một hệ thống rất lớn, bao trùm phần rộng của Bắc Đại Tây Dương. Dù sau đó có xu hướng suy yếu dần khi tiến gần châu Âu, vùng gió mạnh chủ yếu vẫn nằm ngoài khơi, nên tác động trực tiếp đến lục địa Tây Âu được đánh giá là hạn chế.

Các chuyên gia khí tượng nhận định, sự gián đoạn sớm và mạnh của xoáy cực trong mùa đông năm nay khiến các mô hình thời tiết trở nên biến động khó lường. Những đợt không khí lạnh tràn xuống đại dương như hiện nay có thể tiếp tục kích hoạt các hiện tượng thời tiết cực đoan trong những tuần tới, khiến dự báo thời tiết mùa đông, đặc biệt là giai đoạn cuối năm, trở nên thách thức hơn.