Thẻ căn cước là gì?
Thẻ Căn cước được quy định trong Luật Căn cước số 26/2023/QH15 ban hành ngày 27/11/2023 và có hiệu lực từ ngày 01/7/2024, thẻ này sẽ thay thế cho thẻ căn cước công dân và có thêm nhiều thông tin tích hợp hơn.
Căn cứ theo Khoản 11 Điều 3 Luật Căn cước 2023, Thẻ căn cước là một loại giấy tờ tùy thân của công dân Việt Nam được cấp bởi cơ quan Công an, chứa thông tin căn cước bao gồm các thông tin cơ bản để xác định cá nhân như thông tin về nhân thân, lai lịch, nhân dạng sinh trắc học và các thông tin khác đã được tích hợp vào thẻ.
Thông tin có trên thẻ căn cước sẽ gồm có 2 loại thông tin sau:
(1) Các thông tin được in trên thẻ gồm có: Ảnh, mã số định danh, họ tên, chữ đệm khai sinh, ngày tháng năm sinh, giới tính, nơi đăng ký khai sinh, quốc tịch và nơi cư trú.
(2) Các thông tin được mã hóa trong mã QR in trên mặt sau của thẻ gồm: Thông tin sinh trắc học của cá nhân như ảnh khuôn mặt, ADN, dấu vân tay và mống mắt …
Thẻ căn cước không chỉ là tài liệu định danh cho cá nhân mà còn là chứng minh về quyền lợi và trách nhiệm của công dân đối với quốc gia. Nó có thể được sử dụng để thực hiện các thủ tục hành chính, thủ tục trên dịch vụ công, thực hiện các giao dịch và hoạt động khác có yêu cầu thẻ căn cước trên lãnh thổ Việt Nam.
Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước mới vô thời hạn năm 2026
Luật Căn cước công dân năm 2014 do Bộ Công an ban hành nêu rõ thời hạn sử dụng của căn cước công dân gắn chip.
Theo đó, công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi được cấp thẻ căn cước công dân gắn chip. Tuy nhiên thẻ căn cước công dân gắn chip không có giá trị trọn đời. Thẻ căn cước công dân gắn chip phải được đổi khi công dân đủ 25 tuổi, đủ 40 tuổi và đủ 60 tuổi.
Trường hợp thẻ căn cước công dân được cấp, đổi, cấp lại trong thời hạn 2 năm trước tuổi quy định nêu trên vẫn có giá trị sử dụng đến tuổi đổi thẻ tiếp theo.
Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước có giá trị vô thời hạn (sử dụng đến khi qua đời mà không cần đổi thẻ) là: Công dân đủ 60 tuổi trở lên tại thời điểm cấp thẻ. Nếu một người làm thẻ Căn cước (dù là mã vạch hay gắn chip) khi đã đủ 60 tuổi, thẻ đó sẽ có giá trị sử dụng suốt đời, trừ trường hợp thẻ bị mất, hư hỏng hoặc có nhu cầu cấp đổi. Ngoài ra, những người trên 60 tuổi đang sử dụng thẻ Căn cước công dân mã vạch cũng được tiếp tục sử dụng thẻ này đến khi qua đời mà không bắt buộc phải đổi sang thẻ gắn chip.
Lưu ý: Quy định này vẫn được áp dụng vào năm 2026 dựa trên các thông tin pháp luật hiện hành. Tuy nhiên, từ 01/7/2024, Luật Căn cước 2023 có hiệu lực, đổi tên “Căn cước công dân” thành “Căn cước” và có một số thay đổi về thủ tục, nhưng quy định về thời hạn vô thời hạn cho người từ 60 tuổi trở lên không thay đổi.
3 trường hợp bị giữ thẻ căn cước?
Căn cứ theo khoản 2 Điều 29 Luật Căn cước 2023 quy định như sau:
Điều 29 Thu hồi, giữ thẻ căn cước
1 Thẻ căn cước bị thu hồi trong trường hợp sau đây:
- a) Công dân bị tước quốc tịch Việt Nam, được thôi quốc tịch Việt Nam, bị hủy bỏ quyết định cho nhập quốc tịch Việt Nam;
- b) Thẻ căn cước cấp sai quy định;
- c) Thẻ căn cước đã tẩy xóa, sửa chữa.
2 Thẻ căn cước bị giữ trong trường hợp sau đây:
- a) Người đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng; người đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;
- b) Người đang bị tạm giữ, tạm giam, chấp hành án phạt tù.
[…]
Như vậy, có 03 trường hợp bị giữ thẻ căn cước bao gồm:
– Người đang chấp hành biện pháp tư pháp giáo dục tại trường giáo dưỡng.
– Người đang chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính đưa vào trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc;
– Người đang bị tạm giữ, tạm giam, chấp hành án phạt tù.
